De anabole middelen zijn een groep van verschillende stoffen welke helpen om de spieren op te bouwen en te laten groeien. Hier horen de anabolen bij, welke afgeleid zijn van het mannelijke Testosteron hormoon. Daarnaast zijn er nog andere stoffen welke er ook bij helpen om de spieren op te laten bouwen. Het zijn echter geen anabolen. Laten we het wat nader bespreken. We zullen hier vooral ingaan op de anabolen, omdat deze het meest bekend zijn.
Wat zijn de anabole middelen?
In de hele groep van anabole middelen zijn er twee groepen te herkennen. Het gaat om de anabole steroïden en ook om de anabole middelen. De androgene anabole steroïden zijn ook weer in twee groepen op te delen. De eerste is de groep van endogene en ook wel de lichaamseigen stoffen. Denk hierbij aan het mannelijke geslachtshormoon testosteron en ook de stof epitestosteron, wat is afgeleid van het testosteron plus de heel bijbehorende stofwisseling producten. De andere groep is de groep van exogene en de anabole androgene steroïden welke van buiten komen. Het gaat hier om de tabletten en de injecties welke zorgen dat deze stoffen in het lichaam komen. Er zijn ook nog de pro-hormonen welke omgezet kunnen worden in een werkzame anabool. Het is mogelijk, dat deze in het lichaam wordt aangemaakt en in de vorm van een injectie of een pil wordt aangemaakt. De pro-hormonen zijn de voorlopers van testosteron. Ook is er nog een groep van stoffen welke onder de andere anabole middelen vallen en waarvan clenbuterol de meest bekende is.
De androgene anabole steroïden
Een ander woord wat veel gebruikt wordt voor androgene anabole steroïden is anabolen. Het is een afgeleid van het mannelijke geslachtshormoon testosteron. Het is testosteron welke zorgt voor het ontwikkelen van de secundaire mannelijke geslacht kenmerken. Denk hierbij aan een zware stem, borsthaar, baardgroei, het ontwikkelen van geslachtsdelen en ook het macho gedrag van de man. Ook zorgt het ervoor dat de aanmaak van eiwitten in de spieren toenemen. De spieren worden hierdoor dus groter en ook sterker. Vooral bij jongens in de pubertijd is dit goed te zien. Je ziet het vermannelijken (androgene) en het spieropbouwende effect (anabole effect) terug wanneer je anabolen gaat gebruiken. In de pubertijd verandert een jongen in de man met de hulp van testosteron.
De naam steroïde heeft vooral betrekking op de chemische structuur van de anabolen (androgene anabole steroïden). De chemische structuur laat de typische zeshoeken zien welke veel overeenkomsten tonen met cholesterol. Het is niet vreemd, want het is juist cholesterol welke met een aantal stappen wordt omgezet naar testosteron. Cholesterol is ook een bouwsteen van vele hormonen, waaronder dus testosteron.
Hoe wordt testosteron nu gemaakt?
Het hormoon testosteron wordt bij de mannen in de zaadballen gemaakt en bij de vrouwen in mindere mate in de eierstokken. Mannen maken meer testosteron aan dan vrouwen. Een hormoon is een stof welke ontwikkeld wordt door een klier in het lichaam en welke door het bloed naar de organen wordt vervoerd om daar de werking te kunnen uitoefenen. Het aanmaken van hormonen wordt ook beïnvloedt door andere hormonen. Als er bijvoorbeeld teveel testosteron wordt aangemaakt dan wordt het langzaam weer teruggebracht.
De chemische namaak van het testosteron
Sinds de veertiger jaren in de vorige eeuw is bekend hoe men op een synthetische manier het testosteron hormoon kan namaken. De chemische bewerking van het testosteron molecuul zorgde voor een sterkere androgene anabole steroïde met ook een langere werkingsduur. De verschillende pogingen om de vermannelijkende effecten en ook de spieropbouwende effecten van elkaar te scheiden zijn nooit gelukt. Iedere anabole steroïde heeft hierdoor een vermannelijkend effect en ook een spieropbouwend effect. Het gaat eigenlijk ook om androgene anabole steroïden. In de volksmond heeft men het echter altijd over anabolen of anabole steroïden. Anabolen zijn eigenlijk geneesmiddelen. Denk hierbij aan stanozolol en nandrolon.
Waarom gebruikt men testosteron in de sport?
Bij het sporten worden verschillende anabole middelen gebruikt, door het sterke effect op de spieropbouw. Vooral bij sporten waar juist de kracht van groot belang is, kiest men hiervoor. De anabolen stimuleren de eiwitaanmaak in de spieren en ze zorgen ook voor het verminderen van de afbraak van eiwitten in de spieren. Je krijgt hierdoor dikker en ook veel sterkere spieren. De werking treedt op bij een combinatie van goed eten (voldoende eiwitten) en ook een intensieve training. Anabolen zorgen ook voor een toename van de agressie. Hierdoor is men veel meer gebrand om te gaan trainen. Je kunt door het gebruik van anabolen sterker worden, maar ook een stuk agressiever.
De bijwerkingen van anabolen
Het is helaas zo, dat er ook verschillende negatieve bijwerkingen zijn als men anabolen gebruikt. Denk hierbij aan het krijgen van leverfunctie stoornissen, een vettere huid, acne, hartziekten, vaatziekten en soms ook psychische veranderingen zoals een toename van achterdocht en agressie. Het gebruik van anabolen kan bij mannen zorgen voor een vermindering van de vruchtbaarheid, het verkleinen van de zaadballen en het krijgen van borsten. Ook een prostaatvergroting kan opstaan en men kan last krijgen van pijnlijke en langdurige erecties. Vrouwen kunnen last krijgen van een menstruatiestoornis en ook van een vermannelijking. De borsten kunnen kleiner worden, de stem wordt lager, er ontstaat mannelijke beharing en de clitoris kan toenemen door groei. Wanneer jongeren anabole steroïden gaan gebruiken dan kan dit hun hele groei blokkeren.
Dopingcontroles om anabolen te testen
Wanneer er een dopingcontrole wordt uitgevoerd dan moet de sporter urine afgeven. Deze urine wordt vervolgens onderzocht in een laboratorium op doping. Er wordt gekeken of er anabolen of afbraakproducten van anabolen in de urine zitten. Ook kijkt men of er testosteron of epistestosteron in de urine zit. Natuurlijk komen deze twee stoffen gewoon voor in het lichaam. Daarom wordt er gekeken of de verhoudingen hoger dan normaal zijn. Dit doet men met de hulp van de T/E ratio.
De T/E ratio is een verhouding tussen testosteron en epitestosteron. Epitestosteron is een lichaamseigen stof welke veel op testosteron lijkt, maar waar de functie nog niet van is opgehelderd. Vaak is de verhouding testosteron en epitestosteron een staat tot een. Het kan echter ook voorkomen in een verhouding van vier staat tot een en soms zelfs tien staat tot een. Bij een doping controle mag het niet hoger zijn dan vier staat tot een. Als dit het geval is dan zal men gaan onderzoeken of er testosteron is gebruikt of dat er prohormonen gebruikt zijn.
Om deze reden wordt er ook wel epitestosteron gebruikt als doping. Door epitestosteron te gebruiken is het mogelijk om de verhouding testosteron en epitestosteron te beïnvloeden.
De natuurlijke testosteronwaarde kan natuurlijk ook hoger zijn dan de normale of gemiddelde verhoudingen. Er wordt dan altijd een aanvullend onderzoek gedaan. Er wordt dan vooral naar eerdere urine onderzoeken gekeken en hoe de testosteron verhouding me epitestosteron was. Een aanvullend onderzoek met de IRMS methode wordt ook uitgevoerd. Het kan laten zien of de hogere aanmaak van testosteron door een injectie of door tabletten kan zijn veroorzaakt.
Enkele bekende gevallen!
Er zijn een groot aantal bekende gevallen van doping bekend. Vooral in het voormalige Oost Duitsland zijn er veel anabolen gebruikt door de sporters. Het heeft vaak tot psychosociale schade geleid. Heidi Krüger bijvoorbeeld voelde zich meer man dan vrouw en heeft uiteindelijk een geslachtsverandering ondergaan.
Meer bekend is natuurlijk Ben Johnson welke betrapt is op doping bij de Olympische Spelen van 1988 in Seoul.